خانه هوشمند با در دسترس قراردادن امکانات موجود برای معلولین و افراد کم‌توان جسمی، نقش مهمی در افزایش اعتمادبه‌نفس و استقلال این قشر ایفا می‌کند. وابستگی بیش از حد، حتی برای انجام یک‌سری کارهای ساده، سبب رنجش خاطر معلولین و همچنین افت کیفیت خدمت‌رسانی همراهان وی می‌شود.
حال‌آنکه به کمک تجهیزات خانه هوشمند ازاین‌پس بیماران با انواع ناتوانی‌ها می‌توانند، در محیطی پاسخگوتر زندگی سالم‌تر و شادتری را تجربه نمایند. بدین ترتیب کمتر از ناتوانایی‌های خود احساس ضعف نموده و قادرند بر این احساس ناخوشایند با دورریختن تفکر ناتوانی، غلبه کنند.
با این توضیحات، هوشمند سازی ساختمان راهی بهینه در جهت حمایت، حفاظت و حراست از افرادی است که با انواع مشکلات حرکتی و ذهنی مواجه هستند.
فهرست مطالب:
بررسی مزایای خانه هوشمند برای معلولان و افراد کم‌توان جسمی
با هوشمندسازی ساختمان نه‌تنها معلولین ساکن در این ساختمان بلکه همراهان و حامیان آنها نیز از مزایای زیادی برخوردار می‌شوند. با بررسی این فواید استفاده از تجهیزات خانه هوشمند به یک ضرورت در کشورهای پیشرفته تبدیل شده است. امید است، با افزایش اطلاعات عموم بتوان در ایران نیز از این فناوری در جهت سهولت زندگی افرادی که با انواع معلولیت‌ها دست‌به‌گریبان هستند، استفاده نمود. بدین ترتیب بخش مهمی از جامعه را از رکود و بی‌حرکتی و طردشدن رهایی بخشید و به آنها شور زندگی را بازگردانند.
اولین مزیت: راحت سازی فرایندهای سخت
برای بسیاری از معلولین با درصد‌های بالای ناتوانی، یک‌سری کارها مانند جمع‌کردن پرده‌ها، تناول غذا، پاسخ به تلفن که برای افراد سالم بسیار سهل است، سخت و طاقت‌فرسا به نظر می‌رسد. با هوشمند سازی خانه بسیاری از این فعالیت‌ها برای معلولین و سالمندان به‌صورت اتوماتیک و در قالب یک سناریوی از پیش تعیین شده؛ انجام می‌گردد.
دومین مزیت: حفاظت در صورت نبود پرستاران
با استفاده از فناوری هوشمند دیگر لازم نیست، نگران تنها ماندن معلولین خود درون خانه باشید. به کمک تجهیزات خانه هوشمند می‌توان از آنها حتی از فاصله دور نیز مراقبت و حفاظت نمود و یک ارتباط پیوسته را با آنها ساماندهی کرد.
سومین مزیت: افزایش روحیه و امید به زندگی
معلولین به دلیل کندشدن و حتی مختل‌شدن بسیاری از کارهایشان دچار یأس و ناامیدی شده و حس ناخوشایند مزاحمت و بی‌ثمری به سراغشان می‌آید. حال‌آنکه می‌توان به کمک ابزارهای هوشمند بسیاری از مشکلات آنها را برطرف ساخت و روحیه آسیب‌پذیرشان را تقویت نمود.
چهارمین مزیت: برطرف نمودن اختلال در کارهای روزمره اعضای دیگر
رسیدگی به کار معلولین گاهی سبب بروز اختلال در کارهای روزمره دیگر اعضای خانواده می‌شود. این امر در طولانی‌مدت بسیار فرسایشی بوده و نارضایتی‌های بسیاری را ایجاد می‌کند. حال‌آنکه خانه هوشمند داوطلبانه مسئولیت بسیاری از کارها را بر عهده گرفته و فرصت‌های آزاد بیشتری را برای دیگر اعضا به‌منظور انجام کارهایشان فراهم می‌سازد.
بیشتر بخوانید: کاربرد سیستم BMS ساختمان (سیستم خانه هوشمند BMS)
پنجمین مزیت: صرفه‌جویی در هزینه‌ها
گاهی اتفاق می‌افتد که شیر گاز یا آب بازمانده؛ اما فرد به دلیل معلولیت نتواند، عکس‌العمل درستی در این شرایط از خود نشان دهد. این امر علاوه بر ایجاد خطر برای وی، هزینه‌های مصرفی سوخت را نیز افزایش می‌دهد. ولی با ساختمان هوشمند مانع بروز خطرات جانی و مالی بسیاری خواهید شد.
ششمین مزیت: همراهی با پیشرفت‌های روز
معلولین بسیاری در سراسر جهان هستند که به کمک فناوری هوشمند توانسته‌اند، خلاقیت‌ها و استعدادهای خود را شکوفا ساخته و از مرزهای محدودیت عبور نمایند. افراد ناتوان از پیشرفت‌های هرروزه عقب نمانده و به‌راحتی با اطلاعات و دانش جدید انس گرفته‌اند. حتی بسیاری از آنها با سرگرمی‌های متنوعی روبرو شده و زندگی شادتری را تجربه می‌کنند.
هفتمین مزیت: امنیت بیشتر
حتی افراد با شدیدترین معلولیت‌های جسمی و ذهنی نیز می‌توانند، با دستیار صوتی و دوربین‌های هوشمند، افراد خارج از منزل را رصد نموده و با آنها ارتباط برقرار نمایند. در صورت مجاز بودن این افراد درب را بروی‌شان باز و در صورت احساس خطر درب را قفل نمایند.
سیستم امنیتی هوشمند (سیستم های حفاظتی و امنیتی خانه هوشمند)
هشتمین مزیت: یادآور مصرف داروها
بخش مهمی از وظایف مراقبت از افراد بیمار، سالمند و معلول، یادآوری مصرف منظم و دقیق داروها در ساعت‌های مشخص شده است. اسپیکرهای هوشمند زمان‌بندی‌شده یکی از مهمترین تجهیزات خانه هوشمند است که به پرستاران و نگهبانان افراد ناتوان در راستا یادآوری کمک بزرگی می‌کنند.
نهمین مزیت: قابل‌استفاده برای خانه‌های قدیمی
لازم نیست منزلی که قرار است، معلولین خود را در آن نگهداری نمایید، بسیار نو و مدرن باشد. بلکه فناوری هوشمند حتی به ساختمان‌های قدیمی نیز به‌راحتی وارد شده و ساکنین را از فواید خوب خود بهره‌مند می‌سازد.
دهمین مزیت: آگاهی از خطرات احتمالی
افراد ناتوان دائماً در معرض خطر هستند، حال با تجهیز به فناوری هوشمند حتی از راه دور نیز با آلارم‌هایی بر روی گوشی می‌توان از خطرات موجود باخبر شده و تمهیدات لازم را برای کاهش عوارض و عواقب ناگوار لحاظ نمود.
یازدهمین مزیت: اصلاح حرکات بدنی
برخی از تجهیزات هوشمند کمک می‌کنند که معلولین رفتارهای غیرارادی و نامطلوب خود را کنترل کنند. لرزش دست، عدم حرکت پاها، دید محدود و بسیاری از عوارض دیگر، مشکلات رایج معمول ناتوانان جسمی و ذهنی است که با فناوری هوشمند می‌توان بخش وسیعی از آنها را بهبود بخشید.
امکانات داخلی خانه هوشمند برای معلولان و افراد کم‌توان جسمی
با آنکه درگذشته سعی می‌شد، با استخدام پرستار و مددیار به معلولین در گذراندن بهتر زندگی کمک شود. ولی آنها به دلیل وابستگی حس چندان مطلوبی از زندگی شخصی خود نداشتند. امروزه خانه هوشمند تمهیداتی را در نظر گرفته که این افراد به‌دوراز وابستگی‌ها امور زندگی خود را در شرایطی بهینه سپری نمایند. در این بخش به این امکانات که فضای داخل خانه‌ها را برای قشر معلول پذیراتر و پاسخگوتر می‌سازد، در زیر به صورت مختصر اشاره می‌کنیم.
پارکینگ هوشمند؛ تجهیزات و اجرای هوشمند سازی پارکینگ
ابزارهای پرکاربرد در خانه هوشمند برای افراد کم توان
- سنسورهای نشت گاز و آب
- قفل هوشمند
- سیستم صوتی هوشمند
- مانیتورهای ویدئویی و صوتی
- ابزارهای غذاخوری
- ترموستات هوشمند
- دستگیره دیجیتال هوشمند
- دستیارهای صوتی خانگی
- سیستم روشنایی هوشمند
- کلید پریز هوشمند
- درب هوشمند
- اسپیکرهای هوشمند
- آلارم هوشمند
- سیستم گرمایشی و سرمایشی
- دوربین‌های نظارت هوشمند
- آیفون تصویری هوشمند
- پرده هوشمند
- لوازم آشپزخانه هوشمند
- زنگ هوشمند
- آب گرمکن هوشمند
- آب‌پاش هوشمند
- پنل دیواری
- شیر برقی هوشمند
- رله‌های هوشمند
- محافظ هوشمند
- سیستم آبیاری هوشمند
- دسته ایکس‌باکس (بازی) هوشمند
- روبات‌های دوپایی
امکانات خارجی خانه هوشمند برای معلولان و افراد کم‌توان جسمی
امروزه در کشورهای پیشرفته علاوه بر ارائه تجهیزات خانه هوشمند که به معلولین در داخل خانه کمک می‌کند تا به بخش مهمی از کارهای شخصی خود به‌صورت مستقل بپردازند. یک‌سری امکانات در بستر هوشمندسازی برای خارج از منزل نیز طراحی شده‌اند که توانسته افراد معلول را به جامعه باز گرداند و آنها را از انزوا در گوشه خانه برهاند. در این بخش به برخی از این تجهیزات اشاره می‌کنیم.:
- ویلچر هوشمند:
ویلچرهای هوشمند به‌صورت خودران و با مجموعه‌ای حسگر، رادار و دوربین طراحی شده و بدون دخالت انسان قادر هستند تا موانع را شناسایی و با رد یا ترمز سریع و ناگهانی در برابر موانع پیش‌بینی‌نشده، معلول را بدون مشکل به مقصد برسانند.
- دستکش سخنگوی هوشمند:
دستکش هوشمند از جمله ابزارهای مناسب برای معلولین با مشکل تکلم است. به مدد این دستکش می‌توان متن را بر روی یک صفحه نوشت و با فشردن یک دکمه آن را به صوت قابل فهم دیگران تبدیل نمود. بدین ترتیب در فضای بیرون منزل معلول را برای یک زندگی معمول و طبیعی آماده ساخت.
- ایستگاه اتوبوس هوشمند:
در این ایستگاه‌ها دکمه‌هایی مخصوصی برای معلولین تعبیه شده که با فشردن آن طی یک پیام بیسیم، پیام‌هایی صوتی و تصویری پخش شده از بلندگو و نمایشگر LED آنها را از ایستگاه و مقصد نهایی آگاه می‌سازد.
- دانشگاه هوشمند:
معلولین علاوه بر کسب آرامش در یک خانه هوشمند به افزایش سطح معلومات خود در فضاهای آموزشی نیز نیاز دارند. با هوشمندسازی دانشگاه‌ها به کمک فناوری «دیجیتال ساینیج» می‌توان محوطه دانشگاه‌ها را به سیستم‌های اطلاع‌رسانی، منابع متنی راهنما، مسیریابی و بسیاری امکانات هوشمند دیگر آراسته نمود.
- ساعت بریل هوشمند:
ساعت بریل هوشمند به افراد نابینا کمک می‌کند تا به پیام‌ها، توییت‌ها و حتی کتب درسی به‌صورت بریل دسترسی داشته باشند. این ساعت‌ها با شش نقطه در چهارستون به ساخت چهار حرف مخصوص بریل می‌پردازند و امکان انتقال داده از گوشی هوشمند به ساعت را از طریق ایمیل، بلوتوث و پیام و تبدیل آنها به خط بریل دارند.
- عصای هوشمند:
مهمترین ویژگی عصای هوشمند وجود فناوری تشخیص چهره و سیستم موقعیت‌یاب جهانی بوده که به نابینایان در بیرون از خانه کمک‌های بزرگی می‌کند. پایگاه‌داده که توانایی ذخیره انبوهی از تصاویر مربوط به آشنایان را دارد در زمان برخورد معلول با افراد آشنا این موقعیت را با ایجاد لرزش محسوس به اطلاع می‌رساند.
- عینک هوشمند:
این عینک‌ها نیز به فناوری روز مجهز هستند تا به افراد کم‌توان کمک کنند تا با تکان سر، جهت‌یابی دقیقی را در اختیارشان قرار دهد. عینک هوشمند را می‌توان به موبایل یا رایانه شخصی متصل نمود و در قالب جزئی از تجهیزات هوشمند در بهبود شرایط زندگی افراد معلول به کاربست. آنچه در این تجهیزات مهم است، امکان بررسی معلولین توسط سرپرستان آن از راه دور و رصد موقعیت مکانی و شرایط جسمانی‌شان است.
بیشتر بخوانید: سیستم اینترکام هوشمند چیست و چه امکانات و مزایایی دارد؟
کلام آخر باب مزایای خانه هوشمند برای معلولین
معلولین بخش وسیعی از جامعه را به خود اختصاص می‌دهند و برخی از آنها دارای استعدادها و توانایی‌های پنهان بسیاری هستند که محدودیت‌ها اجازه شکوفایی را بدان‌ها نداده است. حال‌آنکه باتدبیر خانه هوشمند و به‌تبع آن شهر هوشمند، فرصت عالی جهت شکوفایی و بالندگی این طیف از جامعه فراهم می‌شود. بدین ترتیب معلولین نیز از فرصت‌های برابری برای زندگی، تفریح، کار و حتی سفر و گردش بهره‌مند می‌شوند.
