شهر هوشمند چیست؛ اهداف، ویژگی‌ها و شاخص‌های شهرهای هوشمند

با افزایش چشمگیر جمعیت و تبدیل شهرهای صدها هزار نفری به مجموعه‌های میلیون نفری مدیریت شهرها و دسترسی به خدمات به چالشی جدی برای مسئولین و شهرسازان تبدیل شده و آن‌ها را به تقلا برای یافتن راه‌حل‌های مؤثر و پایدار واداشته است. یکی از بهترین راه‌حل‌ها استفاده از فناوری‌های پیشرفته‌ای همچون هوش مصنوعی و اینترنت اشیاء و ترکیب آن با شبکه‌ی اینترنت بوده که منجر به ایجاد شهر هوشمند شده است. شهرهای هوشمند با استفاده‌ی بهینه از فناوری و منابع، دسترسی شهروندان به خدمات را راحت‌تر و سریع‌تر کرده و مشکلات شهری همچون آلودگی و ترافیک را به حداقل می‌رساند. با معرفی کامل شهر های هوشمند همراه ما باشید.

شهر هوشمند چیست؟

شهر هوشمند یا اسمارت سیتی یک مفهوم مرتبط با ترکیب و تجمع فناوری‌ها و داده‌های هوش مصنوعی در مدیریت و بهبود عملکرد شهرها است. هدف اصلی از ایجاد شهرهای هوشمند، افزایش کیفیت زندگی شهروندان با استفاده از تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده از منابع مختلف مانند حمل‌ونقل، انرژی، محیط زیست، امنیت، زیرساخت‌ها و سایر خدمات شهری است. برای آشنایی بیشتر با مفهوم شهر هوشمند، بهتر است ابتدا با ویژگی‌های اصلی آن آشنا شویم:

یکی از ویژگی‌های مهم شهرهای هوشمند مدیریت منابع و عناصر شهر با استفاده از داده‌ها و هوش مصنوعی است. درحقیقت، شهر هوشمند و هوش مصنوعی دو پدیده‌ جدایی‌ناپذیر در چنین شهرهایی هستند که با مدیریت دقیق و استفاده‌ی صحیح از اطلاعات خدمات بهتری را به شهروندان ارائه می‌دهند.

 در شهر های هوشمند ترافیک شهری، پارکینگ‌ها، ارتباطات و حمل‌ونقل عمومی ازطریق استفاده از داده‌ها و سیستم‌های هوش مصنوعی صورت می‌پذیرد. این کار باعث کاهش چشمگیر مشکلات شهری در حوزه‌ حمل و نقل شده و با بالابردن کیفیت زندگی شهروندان رضایت بیشتر آن‌ها را فراهم می‌کند.

همچنین، در شهرهای هوشمند شاهد بهره‌برداری بهینه از منابع و کاهش مصرف انرژی با استفاده از تجهیزات کم‌مصرف و توسعه منابع تجدیدپذیر هستیم؛ امری که می‌تواند علاوه‌بر کاهش هزینه‌های زندگی، آینده‌ای درخشان‌تر برای نسل‌های آینده به‌همراه داشته باشد. کنترل دقیق و نظارت هوشمند بر کیفیت هوا و مدیریت پسماندها از دیگر ویژگی‌های اسمارت سیتی‌ها است که در کنار  بهره‌برداری بهینه از منابع آب و مدیریت مؤثر مناطق سبز مزایای زیادی برای شهرنشین‌ها دارد.

همان‌طور که انتظار می‌رود سامانه‌های اطلاعاتی و ارتباطات هوشمند نیز یکی از عناصر مهمی‌ است که در تعریف شهرهای هوشمند وجود دارد. در چنین شهرهایی ارتباطات پیشرفته، اینترنت اشیا (IoT) و ایجاد سیستم‌های اطلاعاتی برای اشتراک‌گذاری اطلاعات و خدمات با شهروندان پیوسته به‌کار می‌رود. فراهم کردن پلتفرم‌ها و اپلیکیشن‌هایی که به شهروندان امکان مشارکت در مدیریت شهری، ارسال گزارش‌ها و انتقادات را می‌دهد همواره در شهرههای هوشمند دیده می‌شود.

افزون‌بر موارد گفته‌شده، مدیریت امنیت شهری با استفاده از دوربین‌ها، حسگرها و تحلیل داده‌ها برای ارتقاء امنیت، پیشگیری از جرم و جنایت و مدیریت رویدادهای اضطراری به‌همراه فراهم‌کردن سلامت هوشمند با استفاده از داده‌ها و فناوری برای پیش‌بینی و مدیریت بهتر مسائل سلامت در شهر از ویژگی‌های مهم شهرهای هوشمند به‌شمار می‌روند که در ادامه با آن‌ها بیشتر آشنا می‌شویم.

به‌‎طورکلی، شهر هوشمند به عنوان یک هدف بلندمدت در توسعه شهرها مطرح شده که ترکیبی از فناوری‌های اطلاعاتی، انرژی، حمل‌ونقل و مدیریت شهری را در خود جای داده است.

بیشتر بخوانید: خانه هوشمند چیست + معرفی امکانات ساختمان هوشمند و اسمارت هوم

زیرساختهای شهر هوشمند

ایجاد و توسعه‌ی شهرهای هوشمند وابسته به استفاده از زیرساخت‌های متعدی است که امکان مدیریت صحیح اطلاعات و منابع را فراهم کرده و امکان خدمات‌دهی به شهروندان را فراهم می‌آورند. زیرساخت‌های شهر هوشمند شامل فناوری‌ها، سامانه‌ها و اجزایی هستند که جزو مهم‌ترین عناصر چنین شهرهایی محسوب شده و بدون دسترسی به آن‌ها شهر هوشمندی نیز وجود نخواهد داشت. در ادامه به معرفی برخی از مهم‌ترین زیرساخت‌های شهرهای هوشمند اشاره می‌کنیم:

• شبکه‌های ارتباطی پیشرفته: ایجاد شبکه‌های ارتباطی قوی و پایدار، ازجمله اینترنت، اینترنت اشیاء (IoT) و شبکه‌های سلولی یا اینترنت همراه جهت ارتباط و انتقال داده‌ها بین دستگاه‌ها، حسگرها و سیستم‌های مختلف در شهر.
• حسگرها و دستگاه‌های مختلف:  استفاده از حسگرهای مختلف برای جمع‌آوری داده‌های محیطی از جمله دما، رطوبت، کیفیت هوا، نور، وضعیت ترافیک و غیره.
• تجهیزات هوشمند:  ایجاد تجهیزات و دستگاه‌های هوشمندی که قابلیت اتصال به اینترنت داشته و اطلاعات را جمع‌آوری، ارسال و پردازش می‌کنند. به عنوان مثال، لامپ‌های هوشمند، دستگاه‌های خانگی هوشمند، لوازم پوشیدنی و سایر موارد.
• پردازش داده‌ها و رایانش ابری:  ایجاد زیرساخت‌های پردازشی برای تجزیه و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده از حسگرها و دستگاه‌ها و استفاده از فناوری رایانش ابری (Cloud Computing) و رایانش لبه (Edge Computing) به منظور کاهش تاخیر در پردازش داده‌ها.
• نظارت و مدیریت هوشمند: استفاده از سیستم‌های نظارتی و مدیریتی هوشمند برای کنترل ترافیک، امنیت، مصرف انرژی، مدیریت پارکینگ و غیره.
• پلتفرم‌های اینترنت اشیاء (IoT) : ایجاد پلتفرم‌ها و سیستم‌های مدیریت اجزای اینترنت اشیاء برای مدیریت و ارتباط با دستگاه‌های مختلف در شهر.
• پایگاه‌های داده‌ و تحلیل داده‌ها: ایجاد پایگاه داده‌ (دیتابیس) مرتبط با اطلاعات شهری به منظور ذخیره، مدیریت و تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده از منابع مختلف.
• سیستم‌های هوش مصنوعی و تحلیل پیشرفته: استفاده از الگوریتم‌های هوش مصنوعی، یادگیری ماشینی، تحلیل داده و ابزارهای تجزیه و تحلیل پیشرفته برای استخراج الگوها و اطلاعات مفید از داده‌های شهری.
• سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS):  استفاده ازسامانه‌های مبتنی‌بر مکان برای نقشه‌برداری، تجزیه و تحلیل داده‌های مکانی و ایجاد تصاویر مرتبط.
• امنیت سایبری: تدابیر امنیتی برای محافظت از داده‌ها، دستگاه‌ها و سیستم‌های هوشمند در مقابل تهدیدات سایبری و حفظ حریم خصوصی.

شاخص ها و استانداردهای شهر های هوشمند

ایجاد شهرهای هوشمند مستلزم رعایت قوانین و استانداردهای خاصی است که امکان توسعه‌ی بیشتر آن‌ها و ارزیابی سطح خدمات ارائه‌شده را فراهم می‌کند. به‌همین‌جهت، شاخص‌های شهر هوشمند برای ارزیابی و مقایسه‌ی پیشرفت و عملکرد شهرهای مختلف در دستیابی به اهداف هوشمندی شهری تعیین شده‌اند. شاخص‌ها و استانداردهای یادشده معمولاً به دسته‌های مختلفی از جمله فناوری‌ها، مدیریت شهری، پایداری محیط زیست، اقتصاد و… تقسیم می‌شوند که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

1. پایداری محیط زیست:
   • مصرف انرژی پایین و استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر
   • کاهش آلودگی هوا و آب
   • ارتقاء مدیریت پسماندها و بازیافت
   • ایجاد مناطق سبز و فضاهای عمومی با کیفیت
2. مدیریت ترافیک و حمل‌ونقل:
   • کاهش ترافیک و زمان تلف شده در ترافیک
   • ایجاد حمل‌ونقل عمومی بهینه و اشتراکی
   • استفاده از فناوری‌های هوشمند در مدیریت ترافیک و پارکینگ
3. فناوری‌های اطلاعاتی:
   • دسترسی عمومی به اینترنت پرسرعت
   • ارتباطات هوشمند بین دستگاه‌ها و اشیا
   • ایجاد پلتفرم‌های اینترنت اشیاء (IoT) برای مدیریت داده‌ها و دستگاه‌ها
4. مشارکت شهروندان:
   • ایجاد اپلیکیشن‌ها و پلتفرم‌ها برای مشارکت شهروندان در مدیریت شهری
   • جمع‌آوری نظرات و انتقادات شهروندان در خصوص خدمات شهری
5. مدیریت مالی و اقتصادی:
   • بهره‌برداری بهینه از منابع مالی شهری
   • ایجاد بستر برای مشارکت شرکت‌های فناوری در توسعه شهرهای هوشمند
6. امنیت و حفاظت:
   • ایجاد سیستم‌های نظارتی و امنیتی هوشمند
   • پیشگیری از جرم و جنایت با استفاده از تحلیل داده‌ها و هوش مصنوعی
7. کیفیت زندگی شهروندان:
   • ارتقاء خدمات بهداشتی و آموزشی
   • فراهم‌سازی فضاهای فرهنگی، تفریحی و ورزشی
8. توسعه اقتصادی و نوآوری:
   • تشویق به توسعه استارتاپ‌ها و شرکت‌های فناوری
   • ایجاد مراکز نوآوری و فرهنگ سازی در زمینه فناوری
9. مدیریت هوشمند و افزایش کارایی:
   • استفاده از فناوری‌های هوش مصنوعی و تحلیل داده برای بهبود مدیریت شهری
   • کاهش هدررفت منابع و بهبود کارایی در ارائه خدمات شهری

شاخص‌ها و استانداردهای گفته‌شده می‌توانند با توجه به نیازها و شرایط خاص هر شهر تغییر یافته و سفارشی شوند. هدف اصلی از این شاخص‌ها، بهبود کیفیت زندگی شهروندان و توسعه پایدار شهرها با استفاده از فناوری‌های هوشمند است.

بیشتر بخوانید: مدرسه هوشمند چیست؟ هوشمند سازی مدارس چه مزایایی دارد؟

اهداف شهرهای هوشمند

به‌طور کلی، اهداف شهر هوشمند در بهبود کیفیت زندگی شهروندان و افزایش کارایی و پایداری شهرها از طریق استفاده هوشمندانه از فناوری‌ و داده‌ها خلاصه می‌شود. بااین‌حال، اهداف شهرهای هوشمند می‌تواند در هر شهر بسته به نیازها، محیط فرهنگی و اقتصادی متفاوت باشد. ممکن است برخی از مناطق سرمایه‌گذاری بیشتری برای دستیابی به برخی از اهداف داشته باشند و سایر آن‌ها را در اولویت‌های بعدی قرار دهند که این نیز می‌تواند وابسته به میزان منابع موجود برای ایجاد و نگهداری زیرساخت‌ها باشد.

یکی از اهداف مهم شهرهای هوشمند افزایش کیفیت زندگی شهروندان است. مسئولین شهری برای دستیابی به این هدف معمولاً تلاش می‌کنند با بهره‌گیری صحیح از اطلاعات و منابع، خدمات بهداشتی و درمانی مناسبی را به شهروندان ارائه کنند و امکان دسترسی همگانی به خدمات آموزشی و فرهنگی را فراهم سازند. افزون‌براین، در یک شهر هوشمند همواره شهروندان به مشارکت فعال در مدیریت و تصمیم‌گیری‌های شهری تشویق می‌شوند و ارائه‌ی خدمات با شفافیت بالایی انجام می‌شود تا تمامی افراد خود را در منابع و امکانات موجود سهیم بدانند.

بیشتر بخوانید: فروشگاه هوشمند: خریدی آسان و لذت‌بخش با هوشمندسازی فروشگاه

علاوه‌براین، همان‌گونه که از کلمه‌ «هوشمند» انتظار داریم، شهر هوشمند تلاش می‌کند با بهره‌گیری از فناوری‌های مدرن همچون اینترنت اشیاء و هوش مصنوعی کارایی ارائه خدمات شهری را افزایش دهد تا با صرفه‌جویی در وقت و انرژی شهروندان، رضایت بیشتر آن‌ها را فراهم کند. همچنین، مدیریت بهینه‌ی ترافیک و حمل و نقل از دیگر اهداف مهم شهرهای هوشمند است که که با استفاده از فناوری‌های هوشمند مدیریت ترافیک و حمل‌و‌نقل عمومی و بهره‌گیری مؤثر از فضاهای پارکینگ صورت می‌پذیرد.

پایدارسازی محیط زیست ازطریق کاهش آلودگی‌ها و ایجاد فضای سبز، استفاده بهینه از منابع با ایجاد سامانه‌های مدیریت منابع (مانند آب، انرژی و پسماندها) و افزایش امنیت عمومی به‌وسیله‌ی ایجاد سیستم‌های امنیتی هوشمند را می‌توان از دیگر اهداف شهرهای هوشمند دانست.

واضح است که تمامی اهداف گفته‌شده درنهایت به‌دنبال فراهم‌کردن امکان توسعه پایدار شهر و ارتقاء تجربه شهروندی است که با برقراری تعادل میان توسعه اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی جهت ایجاد شهری پایدار و ایجاد تجربه‌ای بهتر و راحت‌تر برای شهروندان در تعامل با سیستم‌ها و خدمات شهری به دست می‌آید.

خدمات شهر هوشمند

شهرهای هوشمند ارائه دهنده مجموعه‌ای گسترده از خدمات هوشمند و مبتنی بر فناوری به شهروندان خود هستند. این خدمات بهبود کیفیت زندگی شهروندان، کاهش هزینه‌ها و بهره‌وری بالا در مصرف منابع و ارتقاء امنیت و ارتباطات شهری را به‌همراه دارند. به طورکلی، خدمات شهر هوشمند را می‌توان به حمل‌ونقل هوشمند، مدیریت انرژی، مدیریت محیط زیست، خدمات بهداشتی و امنیتی، ارتباطات هوشمند، خدمات اداری و دولتی الکترونیک و آموزش و اشتغال شهروندان خلاصه کرد:

1. حمل‌ونقل هوشمند:
   • پیش‌بینی ترافیک و مسیریابی هوشمند برای کاهش زمان تلف شده در ترافیک
   • اطلاع‌رسانی به شهروندان درباره وضعیت ترافیک و حمل‌ونقل عمومی
   • ایجاد سیستم‌های اشتراکی برای خودروها و انتقال عمومی
2. مدیریت انرژی هوشمند:
   • مدیریت بهتر مصرف انرژی در ساختمان‌ها و تجهیزات
   • استفاده از تجهیزات هوشمند برای کاهش مصرف انرژی
   • ایجاد شبکه‌های برق هوشمند جهت مدیریت بهتر توزیع انرژی
3. مدیریت پسماندها و محیط زیست:
   • جمع‌آوری و دفع پسماندها با استفاده از سیستم‌های هوشمند
   • پایش کیفیت هوا و آب برای بهبود محیط زیست
   • ایجاد فضاهای سبز و مکان‌های تفریحی با کیفیت
4. خدمات بهداشتی و درمانی هوشمند:
   • ارتقاء خدمات بهداشتی و درمانی با استفاده از تکنولوژی‌های پزشکی
   • ارتباط بیمار و پزشک به صورت آنلاین و ارائه مشاوره‌های پزشکی از راه دور
   • پیش‌بینی همه‌گیری‌ها و انتقال اطلاعات به سازمان‌های بهداشتی
5. امنیت و اطلاعاتی هوشمند:
   • نظارت و امنیت شهری با استفاده از دوربین‌ها و سنسورهای هوشمند
   • اطلاع‌رسانی سریع در مواقع اضطراری و مدیریت رویدادهای امنیتی
   • حفاظت از داده‌های شهروندان و اطلاعات شهری
6. مشارکت شهروندان و ارتباطات هوشمند:
   • ایجاد پلتفرم‌ها و اپلیکیشن‌ها برای مشارکت شهروندان در مدیریت شهری
   • ارتباطات شهری هوشمند از طریق اینترنت اشیاء و فناوری‌های مخابراتی
7. خدمات اداری و مدیریتی هوشمند:
   • ارائه خدمات دولت الکترونیک به شهروندان
   • تسهیل درخواست‌ها و مدیریت مدارک اداری به صورت آنلاین
8. تجربه شهروندی بهتر:
   • فراهم‌سازی فضاهای تفریحی و فرهنگی با کیفیت
   • ارائه خدمات فرهنگی و هنری به شهروندان
9. پارکینگ هوشمند:
   • مدیریت بهینه و رزرو پارکینگ‌ها با استفاده از سیستم‌های هوشمند
   • پرداخت الکترونیکی و آسان در پارکینگ‌های هوشمند
10. آموزش و اشتغال:
    • فراهم‌سازی فرصت‌های آموزشی و اشتغال به شهروندان
    • تشویق به توسعه مهارت‌های فنی و دانش فناوری

این خدمات تنها بخش کوچکی از امکانات و خدماتی هستند که شهرهای هوشمند به شهروندان خود ارائه می‌دهند. هدف اصلی این خدمات بهبود کیفیت زندگی و ایجاد محیطی بهتر و بهره‌ورتر برای شهروندان و مسافران شهر است.

بیشتر بخوانید: 14 نمونه از هوشمند ترین خانه های جهان و ساختمان های دنیا

مزایا و معایب شهر هوشمند

همان‌طور که اشاره شد، شهرهای هوشمند با ارائه‌ خدمات نو و کاربردی مزایای فراوانی برای شهروندان داشته و دشواری‌‌های زندگی در شهرهای پرجمعیت امروزی را به‌شکل چشمگیری کاهش می‌دهد. بااین‌حال، شهرسازی هوشمند پیچیدگی‌ها و هزینه‌های فراوانی دارد که می‌تواند دولت‌ها را با چالش‌های درخورتوجهی روبه‌رو کند.

مزایای شهر هوشمند

• بهبود کیفیت زندگی:  ارائه خدمات هوشمند مانند مدیریت بهینه ترافیک، مدیریت انرژی، امنیت بهتر و خدمات بهداشتی باعث بهبود کیفیت زندگی شهروندان می‌شود.
• کاهش هدررفت منابع: استفاده بهینه از منابع انرژی، آب و دیگر منابع باعث صرفه‌جویی و کاهش هدررفت منابع می‌شود.
• تسهیلات عمومی بهتر: ایجاد فضاهای سبز، تجهیزات و خدمات عمومی بهبود یافته و با کیفیت‌تر می‌شود.
• کاهش ترافیک: مدیریت ترافیک هوشمند باعث کاهش زمان تلف‌شده در ترافیک و بهبود جابجایی در شهر می‌شود.
• مشارکت شهروندان:  فراهم کردن فرصت‌های مشارکت شهروندان در مدیریت شهری و ارتقاء شفافیت باعث ایجاد حس مسئولیت‌پذیری و افزایش خوش‌بینی و رضایت در آن‌ها می‌شود.
• توسعه پایدار: کاهش آلودگی و بهره‌برداری بهینه از منابع باعث توسعه پایدارتر شهر می‌شود.
• امنیت شهری:  سیستم‌های نظارتی و امنیتی هوشمند به افزایش امنیت شهری و پیشگیری از جرم و جنایت کمک می‌کنند.

بیشتر بخوانید: انبار هوشمند: بررسی امکانات و مزایای انبارداری هوشمند

مشکلات و معایب شهر هوشمند

• هزینه بالا: پیاده‌سازی زیرساخت‌ها و فناوری‌های هوشمند هزینه‌بر است و ممکن است برای برخی شهرها مشکلات اقتصادی به همراه داشته باشد و اجرای آن را ناممکن کند.
• حفظ حریم خصوصی:  جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها می‌تواند به مشکلات حفظ حریم خصوصی شهروندان و فاش‌شدن اطلاعات حساس منجر شود.
• خطرات سایبری: به دلیل اتصال بیشتر اجزای شهر به اینترنت، خطر تجاوزات سایبری و حملات دیجیتالی افزایش می‌یابد.
• دسترسی ناهمسان به فناوری:  ممکن است برخی از شهروندان به‌دلیل محدودیت‌های فنی یا اقتصادی نتوانند از فناوری‌های هوشمند استفاده کنند. اگر همه شهروندان از فناوری‌های هوشمند بهره‌برده نشوند، ممکن است تبعیض دیجیتالی بروز پیدا کند.
• فناوری محور بودن: در برخی موارد، تمرکز بر فناوری ممکن است باعث کاسته‌شدن از توجه به نیازهای اجتماعی و انسانی شود.
• ازدحام اطلاعات: حجم زیاد داده‌ها می‌تواند به ازدحام اطلاعاتی و کمبود توانایی در تحلیل داده‌ها منجر شود.

در نهایت باید گفت، برای پیاده‌سازی موفق شهرهای هوشمند، مدیریت دقیق و متعادل از جمله در نظر گرفتن نیازهای جامعه، حفظ حریم خصوصی، امنیت داده‌ها و ارتقاء آموزش جامعه در زمینه فناوری امری حیاتی است.

آینده شهرهای هوشمند در ایران و جهان

با پیدایش شهرها به‌مرور مشکلات و چالش‌های شهرنشینی خود را نشان داد و پیشرفت صنعت و بهداشت نیز با افزایش جمعیت شهرها از آن‌ها غول‌های بی‌سرودمی ساخت که مدیریت آن‌ها کار هر کسی نبود. شهرهای بزرگ همواره با مشکلاتی نظیر آلودگی شدید، ترافیک زیاد و سرقت و ناامنی دست و پنجه نرم‌ کرده‌اند؛ مشکلاتی که شهرسازان را به فکر ایجاد و توسعه‌ی شهرهای هوشمند انداخت.

اگرچه با پیشرفت فناوری، تاکنون شاهد ایجاد شهرهای هوشمند زیادی در سرتاسر جهان بوده‌ایم، شاید شکوفایی و رونق آن‌ها را باید در آینده جستجو کرد. شهرهای هوشمند آینده به شکلی گسترده‌تر و پیشرفته‌تر توسعه خواهند یافت و از فناوری‌های بلوغ‌یافته‌ هوش مصنوعی (AI)، اینترنت اشیاء (IoT)، تحلیل داده‌ها، شبکه‌های 5G و دیگر نوآوری‌های فناورانه بهره‌‌مند خواهند شد تا خدمات و مدیریت شهری هرچه بیشتر بهبود یابد.

هرچند که تصویرکردن کامل آینده شهرهای هوشمند آینده پیچیده است، استفاده از فناوری‌های نوین و توجه به نیازهای جامعه، محیط و اقتصاد حتما بخشی از آن خواهد بود که منجر به شکل‌گیری شهرهای هوشمند پایدار با بهبود چشمیگر در خدمات آن و رضایت شهروندان خواهد شد.

امروزه، شهرهای هوشمند زیادی توسعه یافته یا در حال شکل‌گیری است، از سن دیگو و تورنتو در آمریکای شمالی گرفته تا هنگ کنک و توکیو در آسیای شرقی. با وجود این، بیشتر پروژه‌های شهرهای هوشمند جدیدی در خاورمیانه در حال شکل‌گیری‌اند که دوبی یکی از پرچم‌داران این عرصه است.

در کشور ما نیز گام‌هایی جهت ایجاد شهرهای هوشمند برداشته شده که یکی از شناخته‎‌شده‌ترین خدمات آن تلاش‌ها برای ایجاد دولت الکترونیک بوده که در مسیر توسعه است. اگرچه شهرهای تهران، اصفهان، مشهد، تبریز و ارومیه به‌عنوان شهرهای هوشمند ایران معرفی شده‌اند، به‌نظر نمی‎‌رسد به‌زودی شاهد به‌حقیقت پیوستن این هدف باشیم. متأسفانه مفهوم اینترنت اشیاء هنوز در کشور ما به‌درستی شناخته نشده و زیرساخت‌های فناورانه‌ی لازم برای توسعه‌ی شهرهای هوشمند فراگیر نشده‌اند.

اگرچه طی سال‌های گذشته، به‌ویژه پس از همه‌گیری کرونا، میزان ارائه‌ی خدمات آنلاین و مبتنی بر فناوری رشد چشمگیری در کشورمان داشته است، تحقق رؤیای شهرهای هوشمند نیازمند اقدامات جدی‌تر در زمینه‌ی بهبود کیفیت اینترنت و آشنایی شهروندان با خدمات قابل‌ارائه و دادن آموزش‌های فنی است.