لیست بهترین شهرهای هوشمند دنیا

امروزه، بسیاری از شهرهای جهان از فناوری‌های پیشرفته برای بهبود زندگی روزمره شهروندان، کاهش هزینه‌ها و مدیریت منابع شهری استفاده می‌کنند. در این بین، شهرهایی نیز وجود دارند که در زمینه استفاده از فناوری، موفق‌تر از سایر شهرهای جهان ظاهر شده‌اند. بهترین شهرهای هوشمند دنیا می‌توانند با مدیریت ترافیک از هدر رفتن وقت شهروندان جلوگیری کنند، خدمات با کیفیت‌تری را در دسترس آن‌ها قرار دهند، اتلاف انرژی را به حداقل برسانند، منابع مختلف را به خوبی مدیریت کنند و سطح بالایی از امنیت را برای مردم فراهم کنند. برای آشنایی با بهترین شهرهای هوشمند جهان با شرکت هوشمند سازی فریتز همراه شوید.

شهر هوشمند چیست؟

تعاریف متعددی برای مفهوم شهر هوشمند وجود دارند اما به طور کلی هر شهر پیشرفته‌ای که بر پایه جمع‌آوری و تجزیه و تحلیل داده‌ها مدیریت می‌شود را می‌توانیم شهر هوشمند تعریف کنیم. شهر های هوشمند دنیا از تجهیزات الکترونیکی پیشرفته مانند انواع سنسورها برای جمع‌‌آوری داده‌ها استفاده می‌کنند. سپس، از داده‌های جمع‌آوری شده برای مدیریت منابع، دارایی‌ها و ارائه خدمات با کیفیت استفاده می‌شود. برای مثال، داده‌های جمع‌آوری شده از شهروندان، ساختمان‌ها و جاده‌ها برای بهبود مدیریت نیروگاه‌ها، سیستم حمل و نقل، پسماند، شبکه تامین آب و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند.

بهترین شهرهای هوشمند جهان

فاکتورهای مختلفی برای ارزیابی بهترین شهرهای هوشمند جهان در نظر گرفته می‌شوند که تعداد ساختمان‌ها و پارکینگ هوشمند، سیستم‌های پیشرفته جمع‌آوری زباله، خدمات الکترونیکی دولتی، دسترسی به اینترنت، بهینه‌سازی مصرف انرژی، حفاظت از محیط زیست، گسترش استفاده از تجهیزات الکترونیکی مانند گوشی‌های هوشمند، لپ‌تاپ و غیره، بهینه‌سازی سیستم حمل و نقل، هوشمند سازی سیستم مدیریت ترافیک، استفاده از منابع انرژی پاک، مدیریت و کنترل آلودگی هوا، گسترش استفاده از خودروهای الکتریکی، مشارکت شهروندان، سیستم‌های پرداخت الکترونیک و غیره را شامل می‌شود. برخی از بهترین شهرهای هوشمند دنیا عبارتند از:

• سنگاپور

از زمانی که دولت سنگاپور در سال 2014 میلادی از برنامه Smart Nation رونمایی کرد، شهر سنگاپور به فناوری‌های متعددی مجهز شده که آن را به یکی از بهترین شهرهای هوشمند دنیا تبدیل می‌کند. فناوری پرداخت بدون تماس که NFC را نیز شامل می‌شود، در بین 7.5 میلیون نفر از افرادی که به طور روزانه از سیستم حمل و نقل سنگاپور استفاده می‌کنند، کاملاً شناخته شده است. سنگاپور برای کمک به سالمندان سیستم سلامت دیجیتالی را معرفی کرده که در آن از تجهیزات پوشیدنی مبتنی بر فناوری اینترنت اشیا و سرویس مشاوره تصویری برای ارائه خدمات حوزه سلامت استفاده می‌شود. سنگاپور در سال 2021 میلادی از برنامه ساخت یک شهر جنگلی رونمایی کرده که در آن وسایل نقلیه آلاینده جایی ندارند.

• زوریخ

پایتخت سوئیس از سال 2019 میلادی تاکنون در جایگاه هوشمند ترین شهر دنیا از فهرست برترین شهرهای هوشمند جهان IMD قرار گرفته است. چراغ‌های خیابانی زوریخ به طور هوشمندانه‌ای بر اساس میزان تراکم ترافیک روشن می‌شوند و انرژی مصرف شده برای روشنایی معابر را تا 70 درصد کاهش می‌دهند. امکانات چراغ‌های خیابانی زوریخ به مصرف بهینه انرژی محدود نمی‌شود و قابلیت شارژ خودروهای الکتریکی، جمع‌آوری داده‌های محیطی، اندازه‌گیری جریان ترافیک و حتی ارائه Wi-Fi همگانی را نیز دارند. زوریخ به یک شبکه کم‌مصرف بر پایه فناوری اینترنت اشیا مجهز شده که برای بررسی کیفیت هوا و سطح آب مورد استفاده قرار می‌گیرد. ساکنین این شهر می‌توانند با استفاده از برنامه Zürimobil وضعیت ترافیک و مسیرها را در هر لحظه مشاهده کنند.

• اوسلو

سازگاری با محیط زیست یکی از مهم‌ترین فاکتورهای ارزیابی بهترین شهرهای هوشمند جهان به شمار می‌آید و پایتخت نروژ به خوبی در این مسیر گام برداشته است. بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده برای اوسلو، سطح انتشار گاز دی‌اکسید کربن تا سال 2030 میلادی به صفر خواهد رسید و خودروهای آلاینده نیز تا سال 2025 میلادی به طور کامل از این شهر حذف خواهند شد. ناوگان سیستم حمل و نقل عمومی اوسلو شامل اتوبوس‌های الکتریکی و ترامواها (قطار برقی) با استفاده از انرژی تولید شده از طریق منابع انرژی تجدید‌پذیر کار می‌کنند. رعایت استانداردهای بهره‌وری انرژی در ساختمان‌های نوساز و سیستم کارآمد مدیریت پسماند شهری، اسلو را به یکی از 10 شهر هوشمند دنیا تبدیل می‌کند.

• دبی

شهر هوشمند در دبی بر اساس یک برنامه بلندمدت پیاده‌سازی می‌شود که آن را به یکی از بهترین شهرهای هوشمند جهان تبدیل می‌کند. امروزه، خدمات مختلف دولتی از طریق برنامه DubaiNow در دسترس شهروندان ساکن در پایتخت امارات متحده عربی قرار دارند. سیستم نظارت بر رانندگان اتوبوس که با استفاده از فناوری هوش مصنوعی کار می‌کند، میزان تصادفات رانندگی ناشی از خستگی را به طور چشمگیری کاهش داده است. ایستگاه‌های هوشمند پلیس نیز که یکی از اجزای شهر هوشمند در دوبی را تشکیل می‌دهند، امکان پرداخت جریمه یا گزارش حادثه بدون دخالت انسان را فراهم می‌کنند.

• لندن

پیاده‌سازی شهر هوشمند در پایتخت انگلیس از محورهای مختلفی شامل طراحی خدمات متناسب با نیاز مردم، تولید و تجزیه و تحلیل بیگ‌دیتا در مقیاس گسترده، ارتقا مهارت‌های دیجیتالی شهروندان و توسعه همکاری بین مردم و نهادها تشکیل شده است. لندن به عنوان یکی از نامزدهای عنوان هوشمند ترین شهر دنیا، از فناوری‌های متعددی برای بهبود ارائه خدمات و مدیریت شهر استفاده می‌کند.

بیشتر بخوانید: خانه های هوشمند آینده چگونه خواهند بود؟

از آنجایی که ترافیک سنگین یکی از مهم‌ترین مشکلات این شهر محسوب می‌شود، مقامات هر برای توسعه ناوگان حمل و نقل شهری به کمک فناوری برنامه‌ریزی کرده‌اند. ارائه خدمات سلامتی و بهداشتی از راه دور، دسترسی گسترده شهروندان به شبکه Wi-Fi رایگان، پیاده‌سازی کنتورهای هوشمند و استفاده از وسایل نقلیه خودران از جمله امکانات شهر هوشمند لندن هستند.

• سئول

پایتخت کره جنوبی به عنوان یکی از هوشمند ترین شهرهای جهان، از فناوری‌های متعددی برای مدیریت کارآمد منابع و ارائه خدمات به شهروندان بهره می‌گیرد. سئول، از فناوری Online Electric Vehicle برای شارژ اتوبوس‌های شهری در حال حرکت استفاده می‌کند. در نتیجه معرفی سیاست Open Government 2.0 در سال 2012 میلادی، مقامات این شهر هوشمند در کره جنوبی به طیف وسیعی از داده‌ها به استثنای اطلاعات خصوصی و حساس دسترسی پیدا کردند. پلتفرم u-Seoul از فناوری موقعیت یابی و شبکه‌ای از دوربین‌ها برای یافتن کودکان گم شده، بیماران آلزایمری و غیره استفاده می‌کند.

• توکیو

پایتخت ژاپن، یکی از 10 شهر هوشمند جهان با بیشترین چگالی جمعیتی به شمار می‌آید. توکیو تاکنون طرح‌های برجسته متعددی را شامل بروزرسانی روشنایی معابر، ارتقا زیرساخت‌های فناوری اطلاعات اجرا کرده و بر اساس گزارش  Solidiance، یکی از پیشروترین کشورهای آسیایی از نظر فناوری‌های سبز محسوب می‌شود. این شهر هوشمند در ژاپن از تجهیزات پیشرفته برای مدیریت هوشمند راه‌آهن، ارائه خدمات پارکینگ هوشمند، مدیریت سیستم حمل و نقل شهری و ارائه خدمات دوچرخه‌های الکتریکی استفاده می‌کند.

• پکن

پایتخت چین، به عنوان یکی از بهترین شهرهای هوشمند جهان در فهرست IMD Smart City Index 2023 قرار دارد. این شهر هوشمند در چین بر پایه فناوری‌های پیشرفته‌ای مانند اینترنت اشیا، بیگ‌دیتا و محاسبات ابری در حال توسعه است که آثار آن را می‌توانیم در حوزه‌های مختلف مانند حمل و نقل، امنیت عمومی، حفاظت از محیط زیست و تولید مشاهده کنیم. برخی از ایستگاه‌های متروی پکن به فناوری اسکن چهره مجهز شده‌اند که سرعت بالاتری در مقایسه با اسکن گوشی یا استفاده از کارت RFID دارند و میزان شلوغی واگن‌های مترو، توسط نمایشگرهای بزرگ روی هر واگن نشان داده می‌شود.

شهر هوشمند در ایران

اگرچه ارزیابی جامعی از وضعیت شهر هوشمند ایران بر اساس ملاک‌های ارزیابی بهترین شهرهای هوشمند دنیا وجود ندارد و نام هیچ یک از شهرهای ایران در رتبه‌بندی‌ ده شهر هوشمند جهان مشاهده نمی‌شود اما بر اساس گزارش مرکز هوشمند سازی ایران وابسته به مرکز گسترش فناوری اطلاعات، شهرهای تهران، کرج، مشهد، بوشهر، اصفهان، تبریز و شیراز به ترتیب برترین شهرهای هوشمند ایران هستند.

بیشتر بخوانید: کاربرد هوش مصنوعی در ساختمان سازی

حذف قبوض کاغذی، گسترش خدمات دولت الکترونیک، نصب دوربین‌های متعدد برای کنترل ترافیک، افزایش تعداد نیروگاه‌های پاک شامل نیروگاه‌های خورشیدی و بادی و گسترش خدمات پرداخت الکترونیک از جمله اقداماتی هستند که نباید هنگام ارزیابی شهر هوشمند در ایران نادیده گرفته شوند. با وجود این، در مقایسه با بهترین شهرهای هوشمند دنیا، ضعف‌های متعددی در زمینه گسترش استفاده از خودروهای برقی، مدیریت منابع شهری، دسترسی به اینترنت، بهینه‌سازی سیستم حمل و نقل عمومی، ارائه خدمات الکترونیک، تصفیه آب و فاضلاب، مدیریت ترافیک و بهینه‌سازی مصرف انرژی قابل مشاهده است.

پاسخ به پرسش‌های متداول

جمع‌بندی

در عصر دیجیتالی امروزی نمی‌توانیم از اهمیت شهر‌های هوشمند چشم‌پوشی کنیم. هوشمند ترین شهرهای جهان، حقیقتاً آزمایشگاه بزرگی هستند که تاثیر استفاده از فناوری برای بهبود زندگی شهری، افزایش کارایی و حفاظت از محیط زیست را آشکار می‌سازند.

در حالی که کشورهای مختلف جهان برای توسعه شهرهای هوشمند با یکدیگر رقابت می‌کنند، انتظار می‌رود که فهرست بهترین شهرهای هوشمند دنیا نیز در آینده نه چندان دور دچار تغییر شود. برای مثال، عربستان در سال 2021 میلادی از برنامه توسعه شهر هوشمند نئوم رونمایی کرد. برخلاف اغلب شهرهای جهان که در تمامی جهات گسترش می‌یابند، این شهر هوشمند در عربستان روی یک خط ساخته خواهد شد.